به گزارش «اخبار خودرو»، همه ما تا به حال تایر و لاستیک‌های رنگارنگ پیرلی در مسابقات فرمولاوان را دیده‌ایم، اما تفاوت آنها با یکدیگر چیست و برای استفاده از آنها چه قوانینی وجود دارد؟ تایر؛ از اصلی‌ترین و ضروری‌ترین بخش‌های یک خودرو فرمول‌یک و تنها بخشی از خودرو است که با زمین اتصال دارد. استراتژیست‌ها و رانندگان تیم همواره به‌دنبال آن هستند از کدام نوع تایر برای فرآیند پیشِ روی خود استفاده کنند. در بیشتر مسابقات، تیم استراتژی کاملا آگاهانه‌ای دارد و می‌داند از چه تایرهای برای استفاده کنند، در هر مرحله از آخر هفته و برای چند دور به‌کار بگیرند.
مساله انتخاب تایر و لاستیک‌ها به چندعامل بستگی دارد؛ سختی سطح و دمای پیست و همچنین دمای هوا. در بسیاری‌از مواقع می‌بینید یک راننده باید تایرها را در دمای عملیاتی قرار دهد (get heat in the tyres)، اما این مساله به این سادگی نیست که فقط تایرها را برای چسبندگی بیشتر گرم کرد زیرا هر تایر برای خود یک دمای عملیاتی بهینه دارد. اگر آنها بیش‌ازاندازه گرم باشند، تاول (blister) خواهد زد و قسمت‌هایی از لاستیک‌ها کنده می‌شوند. اگر بیش‌ازاندازه سرد باشند نیز می‌توانند باعث «دانه‌دانه شدن یا همان grainings» شوند که این موضوع می‌تواند سایش و فرسایش را افزایش می‌هد. اگر لاستیک‌ها در شرایط ایده‌آل و دمای عملیاتی موردنظر خود باشند، آن‌وقت می‌توانند بهترین عملکرد را از خود نشان دهند، در غیر این‌صورت کار راننده بسیار سخت خواهد شد.
انواع تایر در مسابقات فرمولاوان
درگذشته، هر تایر یک رنگ داشت که در دیواره تایر کشیده شده بود و کاملا برای طرفداران مشخص می‌شد خودرو از چه تایری استفاده می‌کند. اما برای فصل 2020 لاستیک‌هایی را به‌نام C1 تا C5 داریم که رنگ‌آمیزی شده‌اند و نسخه C1، سخت‌ترین و C5 نرم‌ترین نوع این دسته‌بندی است. ویژگی این تایرها نیز کمی نسبت‌به گذشته تغییر کرده و به‌گونه‌ای طراحی‌شده است که مقاومت آن نسبت‌به بیش‌گرمایش افزایش‌یافته و پیوستگی بیشتری را در هر بار استفاده نیز داشته باشد.
سری C1
این ترکیب نخست و سخت‌ترین نوع تایرها در دسته‌بندی 2020 است. این نسخه برای پیست‌هایی طراحی‌شده که بیشترین بارگذاری انرژی را در تایرها دارند و اصولا شامل پیچ‌های سریع، سطح‌های ساینده یا با دمای محیط بالاست. این تایرها برای رسیدن به دمای عملیاتی فرایند زمانی برتری ا نسبت به دیگر نسخه‌ها دارند. اما بیشترین دوام را در اختیار راننده می‌گذارند و فرسایش کمی دارند. رنگ سفید در دیواره تایرها نشان این نسخه است.
سری C2
ترکیب دوم، یا همان تایر مدیوم قدیم ترکیبی همه‌کاره در رده تایرهای سخت است و در پیست‌هایی که سرعت/دما و بارگذاری انرژی بالایی دارند، به‌خوبی کار می‌کنند. این تایر از کارایی ساده‌تر و تطبیق‌پذیری فوق‌العاده بالا با پیست‌های متفاوت برخوردار است. این تایرها یک بند به رنگ سفید یا زرد دارند.
سری C3
این تایر معادل همان تایر سافت است و اصولا بالانس فوق‌العاده خوبی را بین عملکرد و دوام ایجاد می‌کند. این نسخه، یک نسخه فوق‌العاده وفق‌پذیر است که می‌تواند به‌عنوان نرم‌ترین ترکیب در پیست‌های پرتنش و استرس یا به‌عنوان سخت‌ترین ترکیب در پیست‌های کم‌تنش و استرس است. این نوع ترکیب، سه احتمال نمایش دارد و می‌تواند بندهای رنگی سفید/زرد یا قرمز داشته باشد.
سری C4
این ترکیب تقریبا مانند اولتراسافت است که پیشتر مورداستفاده قرار می‌گرفت. در پیست‌های تنگ و پیچ‌درپیچ عملکرد خوبی را دارد. بسیار زود گرم می‌شود و پیک عملکردی بالایی را دارد اما نقطه ضعف آن، کوتاهی عمر این ترکیب است. اما این ترکیب، الان نسبت‌به گذشته دستخوش تغییرات شده است و می‌توان استفاده‌های گسترده‌تری را با بهبود پیوستگی عملکرد آن تجربه کرد. این ترکیب با بند رنگی زرد یا قرمز نشان داده می‌شود.
سری C5
نرم‌ترین ترکیب در دسته‌بندی پیرلی معادل همان هایپرسافت است که پیشتر مورداستفاده قرار می‌گرفت. سریع‌ترین ترکیبی که پیرلی تا امروز ساخته است. این تایر مناسب برای پیست‌هایی با چسبندگی مکانیکی بالایی است، سرعت و چسبندگی بالاتر و دوام کمتری نسبت به بقیه ترکیب‌های ساخته‌شده پیرلی دارد. استخراج تمام‌توان این تایرها نکته کلیدی استراتژی مسابقه است و تنها این تایر را با رنگ قرمز می‌بینید.
تایرهای بارانی
لاستیک‌های بارانی و خیس با یک بازطراحی مجدد که الگوی آج‌ها و ساختارهایی تازه را به خود گرفته‌اند. این مساله باعث شد راندمان بهتری پیدا کنند و تطبیق‌‌پذیرتر هم باشند. به‌همین دلیل، دیگر از انواع مختلف لاستیک‌های بارانی و خیس موجود نیست و تنها یک نوع لاستیک بارانی و یک نوع لاستیک خیس مناسب برای تمامی پیست‌ها و شرایط وجود دارد. برخلاف تایرهای اسلیک، رنگ آنها تغییر نکرده و کماکان با برند سینتوراتو (Cinturato) که به‌عنوان ادای احترام به این نام برای تمامی تلاش‌های ایمنی و کنترلی که از دهه 50 میلادی صورت گرفته است، شناخته می‌شوند.
پدیده آکواپلن شدن!
این پدیده زمانی رخ می‌دهد که یک لایه آب بین تایرهای یک خودرو/هواپیما یا هر وسیله دیگری که با چرخ راه می‌رود با زمین ایجاد می‌شود که سبب از دست رفتن کشش و پایداری می‌شود که می‌تواند منجر به عدم پاسخگویی خودرو به ورودی‌های کنترل شود. (به تعریف ساده وقتی در باران شدید لاستیک چسبندگی خود را از دست می‌دهد و راننده کنترلی بر خودرو ندارد.)
